Ramadan Mubarak

Wat is de Ramadan?

Ieder jaar breekt er voor moslims een maandlange vastenperiode aan: de ramadan. Voor veel moslims is het een tijd van reflectie en bezinning. Het einde van de ramadan wordt gevierd met Eid-al-Fitr. Dit staat in Nederland ook wel bekend als het 'Suikerfeest'. In dit artikel lees je watde ramadan is en wat deze maand zo bijzonder maakt voor miljoenen mensenwereldwijd.

‍

Wanneer begint de ramadan?

Ramadan is de negende maand in de islamitische kalender. In tegenstelling tot de Gregoriaanse kalender die op de zon is gebaseerd en die we in Nederland gebruiken, werkt de islamitische kalender opbasis van de maan. Dat betekent dat de ramadanmaand pas begint als het eerste streepje van de maan zichtbaar is. Dit kan per land verschillen, bijvoorbeeld vanwege een bewolkte hemel. Daardoor kan het zo zijn dat in het ene land het vasten al is begonnen en de ramadan in een ander land een dag later start.

Omdat de zonnekalender en de maankalender niet gelijk lopen, lijkt het begin van de ramadan elk jaar te verschuiven ten opzichte van de Gregoriaanse kalender. Het vasten zelf duurt van de dageraad (het‘fajr’-gebed) tot zonsondergang (het ‘maghrib’-gebed). Het vasten stopt ’savonds met een kort gebed, een glas melk en een (oneven) aantal dadels. De dadelboom wordt vaak genoemd in de Koran en ook de profeet Mohammed verbrak zo zijn vasten. Na het vasten volgt de ‘iftar’. Dat is Arabisch voor maaltijd.

Wat betekent 'ramadan'?

Het woord ramadan is afgeleid van ‘ramida’ wat ‘verschroeiende hitte' of 'intense hitte' betekent. De betekenis kan letterlijk worden opgevat, want moslims vasten soms in een periode waarin het heel warm is. Maar het heeft ook een figuurlijke betekenis. Het staat symbool voor het hervormen van jezelf tijdens deze bijzondere vastenmaand. Zoals klei verandert onder intense hitte, zo ondergaan moslims een spirituele hervorming tijdens de ramadan. Bijvoorbeeld door zich te verdiepen in de Koran, door meer te bidden of door een aalmoes - ’zakat’- aan mensen in armoede te geven.

Waarom vasten moslims tijdens de ramadan?

Het vasten tijdens de ramadan is een van de vijf zuilen (religieuze verplichtingen) van de islam. In het Arabisch heet het vasten 'sawm’. Ramadan staat beschreven in het tweede hoofdstuk van de Koran dat 'Surat el Bakarah' (de Koe) heet. Daar staat wat wel mag en niet mag tijdens het vasten. Zo mag je niet eten, drinken, roken of seks hebben. Ook mag je niet roddelen, liegen of vloeken tijdens het vasten.

Ben je op bezoek in een land waar veel mensen meedoen aan de ramadan, zoals Indonesië, Egypte of Saudi-Arabië, dan kan het zijn dat veel winkels gesloten zijn en het dagelijks leven zich meer verplaatst naar de avond. Restaurants die open zijn serveren soms geen alcohol meer. Ook zijn zwembaden vaak dicht of minder druk bezocht, omdat mensen bang zijn het water per ongeluk door te slikken. 

Het lichamelijke proces van het vasten herinnert je aan je godsdienst en maakt je bewuster van je eigen ontwikkeling en groei als persoon. Het is voor veel mensen een tijd van reflectie en bezinning. Het is de bedoeling om tijdens de maand heel de Koran te lezen. Vooral in de laatste 10 dagen tijdens het nachtgebed bidden - of lezen - veel moslims grote delen van de Koran.

In de ramadan gaan ook veel moslims op ‘Umrah’. Dit is een kortere versie van de bedevaart naar Mekka die op elk moment van het jaar gedaan kan worden.

‍